Ένας νέος 26 ετών, προσπαθώντας να βγάλει τα προς το ζην για εκείνον και την οικογένειά του, έχασε τη ζωή του δουλεύοντας στα μεταλλεία, εκεί κάπου στις Φοβόλες: «Τον πλάκωσε η μπούκα», αφήνοντας πίσω μία νέα γυναίκα χήρα και ένα βρέφος έξι μηνών ορφανό. Εκείνος ο νέος ήταν ο προπάππους μου και το βρέφος ο παππούς μου.
Στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα οι περισσότεροι από τους χωρικούς της περιοχής επιβίωναν κυρίως μέσα από την εργασία τους στα μεταλλεία, παράλληλα με την όποια αγροτική καλλιέργεια και την κτηνοτροφία. Εκατοντάδες έχασαν τη ζωή τους εκείνα τα χρόνια κάτω από τη γη, με κύρια αιτία, όπως θα έλεγαν στη γλώσσα των μεταλλωρύχων, «να τους πλακώσει η μπούκα», αφήνοντας πίσω χήρες και ορφανά.
Στην πρόσφατη μελέτη του ομότιμου καθηγητού Ε.Μ.Π. κ. Γεώργιου Δ. Παπαδημητρίου αναδεικνύεται για άλλη μία φορά η μεγάλη αξία της περιοχής ως ενός από εκ των πιο σημαντικών μεταλλευτικών μνημείων, ενός ακόμα κομματιού της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Για εμάς είναι ένας ακόμα χώρος μνήμης, όπως και όλες οι μεταλλευτικές εγκαταστάσεις της Λαυρεωτικής, καθότι είναι ποτισμένος από το αίμα και τον ιδρώτα των προγόνων μας.
Ευχαριστούμε τον κ. Παπαδημητρίου για την αποστολή της εργασίας του, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «ΟΡΥΚΤΟΣ ΠΛΟΥΤΟΣ – MINERAL WEALTH» στο τεύχος 164, Απρίλιος-Ιούνιος 2012
«Στον κ. Θεοδόσιο Τάσιο, Ομότιμο Καθηγητή του Ε.Μ. Πολυτεχνείου εκφράζω τις ευχαριστίες μου. Ο σεβαστός δάσκαλος μου υπέδειξε την ύπαρξη των καμίνων στην περιοχή Φοβόλες του Δασκαλειού Λαυρεωτικής και με προέτρεψε να τις αποτυπώσω και να τις περιγράψω, διασώζοντας ό,τι είναι δυνατόν από την ιστορία τους, καθώς κινδυνεύουν να καταστραφούν από την σχεδιαζόμενη εγκατάσταση ΧΥΤΥ στην περιοχή»
Η ανάρτηση αφιερώνεται στη μνήμη ενός καλού φίλου που πρόλαβα και έκανα λίγα χρόνια πριν φύγει από τη ζωή, τον μπάρμπα Μήτσο τον Πικίκη (Δημήτριο Λιάγκη). Ο μπάρμπα Μήτσος, ένας λεβέντης μέχρι το τέλος της ζωής του, δούλεψε στα μεταλλεία της Πλάκας (στοά 80, Βίλλια κλπ) και ήταν από εκείνα «τα θηρία» που δούλευαν το τρυπάνι, ανοίγοντας τη στοά. Η παρατηρητικότητά του και η έγκαιρη προειδοποίηση έσωσαν από σίγουρο θάνατο όλους όσοι δούλευαν σ’ εκείνη τη βάρδια, καθώς λίγα λεπτά αφού εκκενώθηκε η στοά από τους εργάτες, κατέρρευσε…
ΟΙ ΦΡΕΑΤΟΕΙΔΕΙΣ ΚΑΜΙΝΟΙ ΤΗΣ ΔΑΡΔΕΖΑΣ ΚΑΙ Η ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΜΑΓΓΑΝΙΟΥΧΩΝ ΣΙΔΗΡΟΜΕΤΑΛΛΕΥΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ 19ου ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 20ου ΑΙΩΝΑ
