“Ο κινηματογράφος μπορεί όλα να τα πει, όλα να τραγουδήσει, όλα να τα εξάρει...κι όλα να τα καταστρέψει”
Σ.Μ. ΑΪΖΕΝΣΤΑΙΝ
Ο κινηματογράφος ως ένα σπουδαίο μέσο επικοινωνίας πληροφοριοδότησης και ψυχαγωγίας από την εποχή που τον ανακάλυψαν οι αδελφοί Λυμιέρ (1895) ως τις μέρες μας εξακολουθεί να παίζει ένα καθοριστικό ρόλο στην κοινωνία μας. Οι άνθρωποι του σινεμά στην Ελλάδα δεν θα μπορούσαν να μείνουν αδιάφοροι στον δίκαιο αγώνα των κατοίκων της Κερατέας κατά της εγκατάστασης ΧΥΤΑ στον αρχαιολογικό χώρο του Οβριοκάστρου 16 χρόνια τώρα(1996-2011).
Στην π.Μ. (προ των ΜΑΤ) εποχή δηλαδή πριν τις 11 Δεκεμβρίου 2010 δύο ντοκιμαντέρ πραγματοποιήθηκαν που κατέφεραν τελικά να εξάρουν τον αγώνα μας, να αναδείξουν τις διάφορες πτυχές του και κυρίως να αποδειχθούν προφητικά για όσα επακολούθησαν.
• Το πρώτο είναι «ΦΩΤΟΣΦΑΙΡΑ» η εκπομπή της ΝΕΤ που προβλήθηκε το Πάσχα του 2008 στην Ελληνική τηλεόραση. Το ημίωρο ντοκιμαντέρ σε σκηνοθεσία Άγγελου Κοβότσου, δημοσιογραφική επιμέλεια-παραγωγή Χαράς Φράγκου ασχολείται για πρώτη φορά με τον αγώνα των κατοίκων της Κερατέας κατά του ΧΥΤΑ.
Περιέχει συνεντεύξεις του δημάρχου Κερατέας και κατοίκων, προβάλλει τις αρχαιότητες του Δήμου μας (Θορικό – Οβριόκαστρο) ενώ ιδιαίτερη έμφαση δίνει στη προσπάθεια του Δήμου για την ανακύκλωση.
• Το δεύτερο ντοκιμαντέρ είναι το «ΟΒΡΙΟΚΑΣΤΡΟ» διάρκειας μιας ώρας, σκηνοθεσία Χρ. Ακρίδα, δημοσιογραφική επιμέλεια Χαράς Φράγκου, μουσική Αλκιβιάδη Κωνσταντόπουλου, συμπαραγωγή του Δήμου Κερατέας και της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Αν. Αττικής 2010.
«Μια ανθρώπινη ασπίδα προστασίας από τους κατοίκους της Κερατέας υψώνεται απέναντι σ’ αυτούς που απειλούν τον ιστορικό-αρχαιολογικό τόπο. Οι άνθρωποι του Οβριοκάστρου που συμμετέχουν αγκαλιάζουν τις μνήμες και διεκδικούν μια άλλη ποιότητα ζωής» γράφουν οι συντελεστές για την ταινία τους.
Το ντοκιμαντέρ προβάλλει το δίκαιο του αγώνα μας, με εμπνευσμένες αναφορές στο πολιτισμό της Κερατέας προκαλεί αίσθηση και χειροκροτείται όπου κι αν παίζεται. Η πρεμιέρα έγινε τον Μάιο του 2010 στην Ταινιοθήκη Ελλάδος στην Αθήνα, παίχθηκε στην έναρξη 13ου Φεστιβάλ Μεσογειακού Ντοκιμαντέρ στο Λαύριο (Σεπτέμβριος 2010) στην Κερατέα στη «ΧΡΥΣΗ ΤΟΜΗ», στο Δημοτικό Κιν/φο «ΗΛΕΚΤΡΑ» Κακής Θάλασσας μαζί με την «ΗΛΕΚΤΡΑ» του Μιχ. Κακογιάννη με πρωτοφανή κοσμοσυρροή. Ακολουθεί το Φεστιβάλ ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης στην διάρκεια των γεγονότων τον Μάρτιο του 2011 που συνδυάζεται με την εκδήλωση συμπαράστασης της Θεσσαλονίκης στον αγώνα της Κερατέας. Ακόμη προβάλλεται στο μπλόκο σε συλλόγους στέκια, οργανώσεις της Αθήνας που συμπαραστέκονται στον αγώνα μας. Tον Οκτώβριο του 2011 προβάλλεται στο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Χαλκίδας, ενώ κλείνει την ΙΔ΄ Επιστημονική Συνάντηση Ν.Α. Αττικής στα Καλύβια.
Η αξία του πλέον είναι σπουδαία για την ιστορία του τόπου μας και του αγώνα μας. Ιδιαίτερα οι τοποθετήσεις των ανθρώπων του Οβριοκάστρου στο τέλος του φιλμ όπου προβλέπουν ότι «ΔΕΝ ΘΑ ΠΕΡΑΣΟΥΝ» θα συγκινούν πάντα όχι μόνο εμάς αλλά και τις επερχόμενες γενιές. Στην μ.Μ. (μετά ΜΑΤ) εποχή δηλαδή στις 128 μέρες του αγώνα της Κερατέας που έγινε πασίγνωστος στο Πανελλήνιο αλλά και στο εξωτερικό (11 Δεκεμβρίου 2010 – 18 Απριλίου 2011) μια σειρά ντοκιμαντέρ, ταινίες μικρού μήκους ολοκληρώθηκαν, βρίσκονται στο στάδιο της επεξεργασίας ή ετοιμάζονται. Ας τις δούμε :
• “ΚΕΡΑΤΕΑ – ΚΕΡΑΤΑΔΕΣ 1-0” ντοκιμαντέρ διάρκειας 40’ λεπτών από την ομάδα ΤΖΙΡΙΤΣΑΝΤΣΟΥΛΕΣ και την lavreotiki.com. Προβλήθηκε για πρώτη φορά στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Κερατέας τον Οκτώβριο του 2011. Το φιλμ αυτό είναι ένα ημερολόγιο του αγώνα χωρίς παρεμβάσεις μόνο με μουσική υπόκρουση ακλουθώντας θα έλεγα πιστά τη σχολή του πρωτοπόρου του καθαρού κιν/φου Τζίγκα Βερτόφ. (“Ο Άνθρωπος με την κιν/φικη κάμερα” 1929) γνωστή ως κιν/φος-μάτι ή κιν/φος-αλήθεια. Κατά τον Βερτόφ ο κιν/φος δεν έχει ανάγκη από το μύθο να υπάρξει ούτε από την σκηνοθεσία. Έτσι καταργεί με μια μονοκοντυλιά τον σεναρίστα και τον σκηνοθέτη και προάγει στη πρώτη θέση τον φωτογράφο και τον μοντέρ. Φωτογράφοι στο φιλμάκι αυτό είναι όσοι τράβηξαν βιντεάκια από τον αγώνα (lavreotiki.com κ.α.) και μοντέρ είναι η καλλιτεχνική ομάδα Τζιριτσάντσουλες που συμπαραστάθηκε με κάθε τρόπο στον αγώνα της Κερατέας (θέατρο δρόμου στο μπλόκο, καθοριστική συμμετοχή στο Φεστιβάλ KERATEA Art Resistance κ.α.) Το ντοκιμαντέρ αυτό θα προβληθεί και πάλι στο μπλόκο της Κερατέας (11 Δεκεμβρίου 2011) ενώ τον Φεβρουάριο 2012 θα γίνει προσπάθεια να παιχθεί με ζωντανή ορχήστρα.
• «ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ» Ένα τρίλεπτο φιλμάκι για τον αγώνα της Γ΄ Γυμνασίου Κερατέας την σχολική χρονιά 2010 – 2011 που έγινε στο πρόγραμμα «Βιντεομουσεία» του Υπουργείου Παιδείας. Βραβεύθηκε στο φεστιβάλ βίντεο που έγινε από 20 σχολεία στο Μουσικό Γυμνάσιο Παλλήνης και στο αντίστοιχο φεστιβάλ βίντεο στη Φρανκφούρτη της Γερμανίας. Το σενάριο, η μουσική και το μοντάζ έγινε από τα παιδιά με την βοήθεια ειδικού σκηνοθέτη.
• «128 ΗΜΕΡΕΣ ΣΤΑ ΜΠΛΟΚΑ» Ένα ωριαίο ντοκιμαντέρ για τα γεγονότα της Κερατέας σε σκηνοθεσία Αφροδίτη Μπάμπαση, Κώστα Κάτριου, Επαμεινώνδα Σκαρπέλη. Το ντοκιμαντέρ αυτό βρίσκεται στο στάδιο της επεξεργασίας και ολοκλήρωσης. Ένα δεκάλεπτο απόσπασμα του θα προβληθεί στις εκδηλώσεις μνήμης 11-12 Δεκεμβρίου 2011 που οργανώνει η Συντονιστική Επιτροπή Αγώνα, ενώ ολοκληρωμένο αναμένεται να προβληθεί το Φεβρουάριο του 2012.
• «ΝΟΥΚ ΝΤΟ ΣΚΟΙΝ» (nuk do shkojn) στα αρβανίτικα σημαίνει «ΔΕΝ ΘΑ ΠΕΡΑΣΟΥΝ» κατά το γνωστό λατινοαμερικάνικο «NO RASSARAN». Με το προσωρινό τίτλο αυτό ο φωτορεπόρτερ της “Ελευθεροτυπίας” Σπύρος Τσακίρης ετοιμάζει και αυτός ένα ντοκιμαντέρ με τον αγώνα της Κερατέας από τον οποίο δεν έλειψε ποτέ! Ένα εξάλεπτο φιλμάκι με τίτλο «ΑΠΑΡΤΗ ΠΟΛΗ» του Σπύρου Τσακίρη με χιουμοριστική διάθεση θα δούμε στις εκδηλώσεις μνήμης 11-12 Δεκεμβρίου 2011…
• «Η ΠΑΡΕΛΑΣΗ» το βιντεάκι του antixyta.blogspot.com που το είδε όλη η Ελλάδα στη διάρκεια του αγώνα καθώς και άλλα χιουμοριστικά στιγμιότυπα του αγώνα θα αποτελέσουν το πυρήνα μιας άλλης μικρού μήκους ταινίας που προβλέπεται να προβληθεί τον Φεβρουάριο.
• Τέλος ο σκηνοθέτης ΝΙΚΟΣ ΑΛΕΥΡΑΣ (“Πέφτουν οι σφαίρες σαν το χαλάζι…”) «ανεξάρτητος, μόνος αυτόνομος με μια ψηφιακή μηχανή με φυσικό φωτισμό και ήχο με ανθρώπους και πράγματα ζωντανά που να καίνε να πονάνε και να αγαπάνε-όπως γράφει ο ίδιος- με μόνο σκοπό την αλήθεια και την αρμονία της ψυχής μας και του σύμπαντος κόσμου» ήρθε στην Κερατέα και κινηματογράφησε στιγμιότυπα και ανθρώπους του αγώνα.
Οπαδός κι αυτός της κάμερας στυλό του Αστρύκ του κιν/φου αλήθεια του Βερτώφ, με οδηγό και σκέψη την ψυχή του και όχι το αναπαραστατικό σενάριο και με μότο «Στους καιρούς της Παγκόσμιας εξαπάτησης, το να λες την αλήθεια είναι επαναστατική πράξη» (Τζώρτζ Όργουελ) ετοιμάζει κι αυτός ένα φιλμ για τα γεγονότα της Κερατέας. Θα το περιμένουμε..
Όλα αυτά τα φιλμ μαζί με άλλα με πρωτοβουλία του Συνδέσμου «ΧΡΥΣΗ ΤΟΜΗ» θα προβληθούν το Φεβρουάριο 2012 στο φεστιβάλ «ΜΕΡΕΣ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΣΤΗ ΚΕΡΑΤΕΑ» με την αφιλοκερδή συμμετοχή και συμπαράσταση αρκετών σκηνοθετών. Όπως είναι γνωστό το Μεσογειακό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ που γινόταν στο Λαύριο κάθε χρόνο δεν έγινε φέτος αφού δεν χρηματοδοτήθηκε από την Περιφέρεια.
Μαζί θα προβληθούν και ντοκιμαντέρ για παράλληλους τοπικούς αγώνες άλλων εποχών όπως τα «ΜΕΓΑΡΑ» των Γιώργου Τσεμπεροπούλου, Σάκη Μανιάτη, τα «ΠΕΤΡΟΧΗΜΙΚΑ: ΟΙ ΚΑΘΕΔΡΙΚΕΣ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΥ» των Στάθη Κατσαρού Γιώργου Σηφιανού (που ήδη έχει προβληθεί δύο φορές στη Κερατέα πριν τα γεγονότα) ΤΟ ΚΥΝΗΓΙ ΤΟΥ ΧΑΜΕΝΟΥ ΘΗΣΑΥΡΟΥ. Ακόμη θα γίνει προσπάθεια να προβληθούν και νέες ενδιαφέρουσες ταινίες-ντοκιμαντέρ που έχουν σχέση με το γενικότερο πρόβλημα των σκουπιδιών στην Ελλάδα και βραβεύτηκαν πρόσφατα όπως “ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΡΑΚΟΣΥΛΛΕΚΤΩΝ” της Μαρίνας Δανέζη, η «ΠΡΩΤΗ ΥΛΗ» του Χρήστου Καρακεπέλη κ.α. Ωστόσο, κλείνοντας για τον αγώνα της Κερατέας καθημερινά στη ζωή κι όχι στον κιν/φο παίζεται το έργο που θα μπορούσε να είχε λακωνικό τίτλο της μεγάλης επετειακής αφίσας της Συντονιστικής Επιτροπής Αγώνα «ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΔΩ!».
Γιώργος Π. Ιατρού
Υ.Γ. Στο forkeratea.blogspot.com διαβάσαμε πριν λίγο καιρό ότι μέσα στη χρονιά αυτή θα κυκλοφορήσει η ταινία του Τούρκου Σκηνοθέτη Fatih Akin «Σκουπίδια στο Κήπο της Εδέμ» (τι ευρηματικός τίτλος!). Πρόκειται για ένα ντοκιμαντέρ που πραγματεύεται τη δημιουργία χωματερής στο χωριό Cambucu στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας και τις αντιδράσεις των κατοίκων ενάντια σε αυτή τη Κυβερνητική απόφαση.
Οι συσχετισμοί είναι προφανείς και αναπόφευκτοι για την “Κερατέα” της Τουρκίας καταλήγει το forkeratea..
