«Ο αρχαιολογικός χώρος του Οβριοκάστρου Κερατέας»

Δημοσίευμα από τη Βιβλιοθήκη της Ελευθεροτυπίας

Σάββατο 5 Φεβρουαρίου 2011

Πρόκειται για ένα βιβλίο 140 σελίδων, που εκδόθηκε το 2007 από τον Δήμο Κερατέας και τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ανατ. Αττικής. Ο δήμαρχος Κερατέας, Σταύρος Ιατρού, στον πρόλογο γράφει, μεταξύ άλλων, ότι η έκδοσή του έχει έναν μοναδικό στόχο, πρωτοφανή ίσως στα ελληνικά αλλά και στα παγκόσμια εκδοτικά χρονικά: Να υπερασπίσει τον τόπο στον οποίο αναφέρεται, έναν σημαντικό αρχαιολογικό χώρο της αττικής γης, ώστε να μη μετατραπεί σε μια τεράστια χωματερή, ή πιο κομψά σε Χώρο Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ).






Τα γεγονότα των τελευταίων ημερών, από την 11η Δεκεμβρίου 2010, που είχαμε μια βάρβαρη εισβολή των ΜΑΤ και της Αστυνομίας στην Κερατέα, με μάχες, δακρυγόνα, χημικά συλλήψεις, άγριους ξυλοδαρμούς, οδοφράγματα, μολότοφ και τη διαρκή αντίσταση 30 μέρες και πλέον των κατοίκων, δίνουν ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον στο βιβλίο αυτό.

Στα περιεχόμενα του βιβλίου υπάρχουν:

• Ενα σπάνιο περιηγητικό κείμενο για το Οβριόκαστρο του πεζοπόρου συγγραφέα αττικολάτρη Δημήτρη Χατζόπουλου (είχε 17 ψευδώνυμα, μεταξύ των οποίων Πεζοπόρος, Μποέμ κ.ά.), που δημοσιεύτηκε στην πρώτη σελίδα της εφημερίδας Εμπρός.
• Τρεις αρχαιολογικές μελέτες για την περιοχή από διαπρεπείς αρχαιολόγους, τον Αμερικανό Ευγένιο Βάντερπουλ (1906-1984), τον Ευάγγελο Κακαβογιάννη (τέως δ/ντή Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων του ΥΠΠΟ), την Ολγα Κακαβογιάννη και τον Γερμανό Χανς Λόμαν.

Ο Ευγένιος Βάντερπουλ (1906-1989) ασχολήθηκε συστηματικά με την αρχαιολογία της Αττικής, ιδιαίτερα με τις ανασκαφές της αρχαίας ελληνικής Αγοράς της Αθήνας. Είναι πατέρας της Λίζας Εβερτ, μελέτησε το Οβριόκαστρο και δημοσίευσε τη σχετική του έρευνα το 1975. Ο Δήμος Κερατέας τού έχει αφιερώσει μία οδό προς τιμήν του.


Ο Ευάγγελος και η Ολγα Κακαβογιάννη ασχολούνται με τα μνημεία της περιοχής Οβριόκαστρο-Δάρδεζα-Ποτάμι Σταθμός-Δασκαλιού του Δήμου Κερατέας, που βρίσκονται μεταξύ Κερατέας - Λαυρίου. Με χάρτες και πολλά στοιχεία αναφέρονται στο αρχαίο οχυρό των Ελληνιστικών χρόνων του Οβριόκαστρου, στους αρχαίους δήμους «Ποτάμιοι καθύπερθεν», «Ποτάμιοι υπένερθεν», που βρίσκονται εκεί, στον Κούρο της Κερατέας, που βρίσκεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, και σε έναν θαλαμοειδή μυκηναϊκό τάφο που βρέθηκε κοντά στο Οβριόκαστρο, στη θέση Μυρτέζα.


Ο Χανς Λόμαν, καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Μπόχουμ της Γερμανίας, έκανε έρευνες σχετικά με το Οβριόκαστρο τα έτη 1981, 1984, 1992, 1993, πριν χωροθετήσουν τον χώρο ως ΧΥΤΑ το 1996. Μάλιστα, όπως αναφέρει, στις 16 Σεπτεμβρίου του 1993 κατέστη δυνατή η άδεια των υπηρεσιών και το ελληνικό κράτος βοήθησε στην αεροφωτογράφηση του Οβριόκαστρου, η οποία χρηματοδοτήθηκε από την DFG, στο πλαίσιο του προγράμματος «Αττικά Φρούρια».


Αξίζει να σημειώσουμε ότι το Οβριόκαστρο κηρύχτηκε ως «Α' ζώνη απολύτου προστασίας λόγω αρχαιολογικού ενδιαφέροντος» (ΦΕΚ 1070/29-12-1995). Επίσης ανήκει στον ευρύτερο ιστορικό χώρο της Λαυρεωτικής, που έχει κηρυχτεί τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους(ΦΕΚ 852/Β/1980) και ως γνωστόν, ο χρυσός αιώνας των Αθηνών την εποχή του Περικλέους οφείλεται στον αργυρό αιώνα του Λαυρίου. Στους άφρονες, τους ανιστόρητους που δεν έχουν επισκεφθεί ποτέ το Οβριόκαστρο, που χωρίς περίσκεψη και αιδώ προσπάθησαν, καταλύοντας κάθε έννοια δικαίου και αξιοπρέπειας, να διαπράξουν αυτή την ανόσια ύβρι, να γίνει χωματερή σκουπιδιών ο αρχαιολογικός χώρος, αφιερώνουμε τους στίχους του νομπελίστα ποιητή μας Γιώργου Σεφέρη από το ποίημά του «Κίχλη»

Τα αγάλματα είναι στο μουσείο.

- Οχι σε κυνηγούν, πώς δεν το βλέπεις;

Θέλω να πω με τα σπασμένα μέλη τους,

με την αλλοτινή μορφή τους

που δεν γνώρισες κι όμως την ξέρεις

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

- Τα αγάλματα είναι στο μουσείο.

Καληνύχτα.

- Γιατί τα αγάλματα δεν είναι πια συντρίμμια. είμαστε εμείς.

Τα αγάλματα λυγίζουν αλαφριά ...καληνύχτα.

Γιώργος Ιατρού, μαθηματικός, κάτοικος Κερατέας